Nś į aš žrengja enn frekar aš einstaklingsfrelsinu.

Athugum aš völd eru aušveldlega misnotuš. Žess vegna erum viš meš stjórnarskrį og lög og mannréttindasįttmįla.

Ķsland įsamt 196 žjóšum skrifušu undir allt aš valdaframsali til WHO žegar žaš var skrifaš undir višbragšsįętlun viš heimsfaraldri IHR 2005, International Health Regilation įriš 2007.

Ég velti fyrir mér hvort slķkur gjörningur hafi ķ raun veriš löglegur žar sem sumt ķ honum stangast į viš stjórnarskrį og önnur lög og sįttmįla sem Ķsland er ašili aš.

Sķšan hefur leynt og ljóst veriš lagt sig fram viš aš ašlaga ķslensk sóttvararlög aš žessum samningi og nś sķšast ķ febrśar sl. Sķšan hefur veriš lögš fram fyrir žingiš ein önnur breytingartillagan af Svanhvķti Svarsdóttur fyrrum heilbrigšisrįšherra, sem er bśin aš fara eina umferš ķ gegnum žingiš en var hafnaš. Fer sś breytingartillaga nś ašra umferš.

Sś tillaga leyfir enn frekara inngrip innķ lķf fólks "ef grunur leikur į um" aš einstaklingur gangi meš smitandi sjśkdóm, žį žarf žaš ekki aš vera į nokkurn hįtt sannaš. Ķ fyrsta lagi aš pestin sé eins hęttuleg og sagt er, né aš viškomandi sé sżktur. Ašeins "ef grunur leikur į" um.

Žaš veršur aš jįtast aš žetta byrjar ekki vel hjį žeim: 

1. gr. 2. gr. laganna oršast svo:

Ķ lögum žessum er merking hugtaka sem hér segir:

  • 1. Fjarvöktun: Rafręn vöktun meš t.d. myndavél eša hljóšnema.
  • 2. Heilbrigšisstarfsmašur: Einstaklingur sem starfar viš heilbrigšisžjónustu og hefur hlotiš leyfi landlęknis til aš nota starfsheiti löggiltrar heilbrigšisstéttar. (Ath, žarf ekki aš hafa menntaš sig til aš įvinna sér rettindana)
  • 3. Heilbrigšisstofnun: Stofnun žar sem heilbrigšisžjónusta er veitt.
  • 4. Heilbrigšisžjónusta: Hvers kyns heilsugęsla, lękningar, hjśkrun, almenn og sérhęfš sjśkrahśsžjónusta, sjśkraflutningar, hjįlpartękjažjónusta og žjónusta heilbrigšisstarfsmanna innan og utan heilbrigšisstofnana sem veitt er ķ žvķ skyni aš efla heilbrigši, fyrirbyggja, greina eša mešhöndla sjśkdóma og endurhęfa sjśkling.
  • 5. Mešferš: Rannsókn, ašgerš eša önnur heilbrigšisžjónusta sem lęknir eša annar heilbrigšisstarfsmašur veitir til aš greina, lękna, endurhęfa, hjśkra eša annast sjśkling.
  • 6. Naušung: Athöfn sem skeršir sjįlfsįkvöršunarrétt einstaklings gegn vilja hans eša žrengir svo aš sjįlfsįkvöršunarrétti hans eša öšrum stjórnarskrįrvöršum réttindum aš telja veršur žaš naušung žó aš hann hreyfi ekki mótmęlum.
  • Til naušungar telst mešal annars žegar:
  • a. Lķkamlegu valdi er beitt, t.d. ķ žvķ skyni aš koma ķ veg fyrir aš sjśklingur skaši sig eša ašra eša valdi stórfelldu eignatjóni.
  • b. Sjśklingi er haldiš kyrrum og gefiš lyf ķ žeim tilgangi aš draga śr ofbeldisfullri hegšun. c. Sjśklingi er gefiš lyf gegn vilja hans ķ žeim tilgangi aš hafa įhrif į hegšun hans. d. Sjśklingi er neitaš um umgengni viš ašra.
  • e. Hśsnęši eša herbergi sem tilheyrir sjśklingi er lęst. f. Sjśklingur er lęstur inni eša feršafrelsi hans skert meš öšrum hętti.
  • g. Sjśklingur er fluttur milli staša gegn vilja sķnum.
  • h. Ašgangur sjśklings aš eigum sķnum er takmarkašur eša žęr fjarlęgšar gegn vilja hans.
  • i. Valdi eša žvingun er beitt viš athafnir daglegs lķfs.
  • j. Leit er gerš į sjśklingi eša ķ herbergi hans.
  • k. Eftirlit er haft meš póst- eša bréfasendingum sjśklings į heilbrigšisstofnun.
  • l. Ašgangur sjśklings aš tölvu og/eša sķma er takmarkašur eša hįšur eftirliti starfsmanns.
  • 7. Sjśklingur: Notandi heilbrigšisžjónustu.

 Breytingartillagan 

Hvet ég fólk til aš lesa nżju sóttvarnarlögin og breytingartillöguna sem liggur fyrir. Žaš er hęgt aš skila inn athugsemd viš hana til 30 des nk.

Žetta gęti snert lķf okkar og framtķš meira enn mörgum grunar.

Nż sóttvarnarlög. Samžykkt ķ feb 2021

Nokkur atriši śr 1 gr.

6. Inngrip: Götun eša skuršur ķ hśš eša ķsetning įhalds eša framandi efnis ķ lķkamann eša rannsókn į lķkamsholi. Meš inngripi er ekki įtt viš lęknisrannsókn į eyra, nefi og munni, hitamęlingu meš eyrna-, munn- eša hörundshitamęli, eša hitamyndatöku, heilbrigšisskošun, hlustun, ytri žreifingu, sjónuspeglun, töku žvag-, saur- eša munnvatnssżnis utan frį, męlingu blóšžrżstings utan frį eša hjartalķnurit.

12. Sóttkvķ: Takmörkun į athafnafrelsi og/eša ašskilnašur einstaklinga sem grunur leikur į aš hafi veriš śtsettir fyrir smiti en eru ekki veikir eša grunsamlegs farangurs, gįma, farartękja eša vöru frį öšrum eša öšru į žann hįtt sem kemur ķ veg fyrir hugsanlega śtbreišslu sżkingar eša mengunar.

13. Sóttvarnahśs: Stašur žar sem einstaklingur, sem ekki į samastaš į Ķslandi eša getur af öšrum sökum ekki eša vill ekki einangra sig ķ hśsnęši į eigin vegum, getur veriš ķ sóttkvķ eša einangrun vegna gruns um aš hann sé smitašur af farsótt eša ef stašfest er aš svo sé." 

Nżveriš var haldin rįšstefna meš WHO varšandi skyldubólusetningu viš COVID, žar sem Ķsland įsamt öšrum rķkjum kom saman til aš skipuleggja innleišingu į frekari reglugeršum sem žrengja enn frekar aš einstaklingsfrelsinu, jį ašeins "ef grunur leikur į" um.

Žaš er ekki aš sjį aš žaš verši mikiš eftir af žvķ, ž.e. einstaklingsfrelsinu, žegar yfir lķkur.

WHO

Hér er smį klausa į ķsensku um mįliš, en ķtarlegra hér į žessari slóš.

Pending International Treaty Empowering The WHO 

Į dögunum frį 29. nóvember og 1. desember 2021 hittust ašildarrķkin į sérstökum fundi meš Alžjóšaheilbrigšismįlastofnuninni til aš ręša, hugsanlega undirritun, nżs sįttmįla um višbśnaš og višbrögš viš heimsfaraldri.

Žessi įkvöršun var tekin ķ mars 2021 og studd af 26 žjóšum, žar į mešal Įstralķu, Kanada, Ķslandi, Noregi, Kóreu, Sušur-Afrķku, Śkraķnu, Bretlandi, Bandarķkjunum, Śrśgvę og ašildarrķkjum Evrópusambandsins.

[1] Žess ber aš geta aš Rśssland, Kķna og Indland eru ekki į mešal žessara 26 žjóša.

Alžjóšlegu heilbrigšisreglurnar IHR(2005)[2] sem er višbragšsįętlun viš heimsfaraldri, sem 196 lönd undirritušu įriš 2007, veitir nś žegar rķkjunum lagalegan rétt til aš:

  • skoša feršasögu į viškomandi svęšum;
  • skoša sönnun fyrir lęknisskošun og hvers kyns greiningum frį rannsóknarstofum;
  • krefjast lęknisskošunar;
  • skoša sönnun fyrir bólusetningu eša annarri fyrirbyggjandi mešferš;
  • krefjast bólusetningar eša annarrar fyrirbyggjandi mešferšar;
  • setja grunaša einstaklinga undir lżšheilsueftirlit;
  • innleiša sóttkvķ eša ašrar heilbrigšisrįšstafanir fyrir grunaša einstaklinga;
  • innleiša einangrun og mešferš, ef naušsyn krefur, fyrir viškomandi einstaklinga;
  • innleiša rakningu į tengilišum grunašra eša viškomandi einstaklinga;
  • neita grunušum og sżktum einstaklingum inngöngu;
  • neita ósżktum ašilum um svęši sem hafa oršiš fyrir įhrifum; og
  • innleiša brottfararskimun og/eša takmarkanir į fólk frį viškomandi svęšum.“

Meš öšrum oršum, allar rįšstafanir sem beitt hefur veriš um allan heim sķšan 2020, žar į mešal skyldubundinni bólusetningu, eru ķ raun löglegar samkvęmt žessum fyrrverandi sįttmįla.

Sérstaklega breytir žaš į gagnrżninn hįtt skilgreiningunni į „sóttkvķ“ frį žvķ sem var ķ 1969 IHR. Žar er sem žaš var ašeins notaš ķ oršatiltękinu „ķ sóttkvķ“ skilgreint sem „įstand eša ašstęšur žar sem heilbrigšisyfirvöld beita rįšstöfunum į flutningstęki eša gįmi, til aš koma ķ veg fyrir śtbreišslu sjśkdóma, frį vķgi sjśkdóma eša smitbera ķ sóttkvķ...".[3] 

Endurskošaš IHR frį 2005 notar hugtakiš eitt og sér og skilgreinir žaš sem „takmörkun į starfsemi og/eša ašskilnaši frį öšrum grunušum einstaklingum sem eru ekki veikir eša um grunsamlegan farangur, gįm, flutning į vörur į žann hįtt aš veriš sé aš koma ķ veg fyrir aš hugsanlega śtbreišslu sżkingar eša mengunar“.

Žetta tįknar fķngerša en mikilvęga breytingu frį verndun samfélagsins yfir ķ takmörkun į einstaklingsfrelsinu.

Framkvęmd sóttkvķar og annarra žvingunarašgerša į alla, žar meš tališ eftirlit og bólusetningum, eru lögleiddar: Oršiš „grunašir einstaklingar“ setur hvern sem er, heilbrigšan sem óheilbrigšan, undir grun og gerir refsiveršan.

Reyndar nęr žaš til allra „sem ašildarrķki telur aš hafi oršiš fyrir eša hugsanlega oršiš fyrir lżšheilsuįhęttu og sem gęti mögulega veriš uppspretta śtbreišslu sjśkdóms“.

Hér er įherslan lögš į aš nota „hugsanlega“ og „möguleg“, sem gerir ekki lengur einhvern įkvešin/įkvešiš aš įhęttužętti". 

inbound9031107572604756185Ķ žessu sambandi vil ég benda į aš nżju sóttvarnalögin og breytingartillöguna sem nś liggur fyrir eru ašlögun aš IHR 2005 samninginum, žannig er ķ raun landinu oršiš aš mestu stżrt erlendis frį.

Og nś į aš bęta viš aš žaš megi fylgjast meš fólki į heimilum sķnum, meš myndavélum og hljóšupptökum, "jį ef grunur leikur į um" aš viškomandi sé hęttulegur sjįlfum sér eša öšrum, žį žarf ekki nema einhverjar draugasögur frį WHO um einhverja veiru sem aldrei hefur veriš einangruš og žannig sönnuš tilvist į, meš žeim hętti sem lög gera rįš fyrir, til aš einstaklingur sé aš tilefnislausu sviptur frelsi sķnu.

Jį hlakkar ekki öllum til? Stóri bróšir hvaš.

Žetta eitt žarf til aš hęgt sé aš beita slķkum śręšum: Jś, žaš žarf bara aš vera ķ fréttum, vegna žess aš WHO eša ašrar fjįraflašar stofnanir af lyfjarisunum segja žaš. Žaš žarf žį ekki aš sanna žaš. Žaš dugar aš nota ónothęf próf sem skila nógu mikiš af jįkvęšum nišurstöšum, žrįtt fyrir aš žaš žżši akkśrat ekki neitt. Nżju fötin keisarans hvaš.

Aš lokum bendi eg į aš allir sem letust śr Covud įttu viš D-vķtamķn skort aš strķša.

Lock step vs nś..

Vernda lyfjarisanaStarfsmenn FDA og Lyfjafyrirtękja


mbl.is Covid-žįttaröšin dregst į langinn
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband